Bảo hiểm chỉ số ngày càng phổ biến để bảo vệ cho toàn bộ vòng đời của các dự án năng lượng tái tạo, từ rủi ro tài chính hoặc rủi ro chậm tiến độ cho đến các rủi ro trong hoạt động.

Sự phát triển của thị trường bảo hiểm năng lượng tái tạo
Khi thị trường năng lượng và năng lượng tái tạo (điện mặt trời, thủy điện, phong điện, năng lượng địa nhiệt, năng lượng sinh học) phát triển nhanh chóng trên toàn cầu, các rủi ro thiên tai do biến đổi khí hậu đe dọa cơ sở hạ tầng và tác động đáng kể đến hoạt động sản xuất năng lượng tái tạo. Cùng với đó, những thay đổi trong lĩnh vực bảo hiểm đang làm tăng thêm năng lực tái bảo hiểm và lấp đầy khoảng trống về phạm vi bảo hiểm mà các công ty bảo hiểm truyền thống để lại.
Trong hai thập kỷ qua, việc sử dụng các nguồn năng lượng sạch ngày càng được người tiêu dùng, các công ty sản xuất và chính phủ các nước hướng tới. Tỷ lệ sản xuất năng lượng sạch trên toàn cầu từ các nguồn năng lượng tái tạo dự kiến sẽ tăng 28% vào năm 2020 và lên đến 30% vào năm 2021 (theo IEA, 2020) và dự báo cho thấy 49% sản lượng điện toàn cầu sẽ được cung cấp bởi năng lượng tái tạo vào năm 2050 (theo EIA, 2020).
Để cân bằng nhu cầu năng lượng dự kiến với các mục tiêu khí hậu đầy tham vọng do các quốc gia thành viên trong Hiệp định Khí hậu Paris đặt ra, tỷ trọng của các nguồn năng lượng tái tạo trong ngành năng lượng toàn cầu cần được nhanh chóng mở rộng. Nhiều quốc gia đồng ý rằng, việc đầu tư vào sản xuất năng lượng tái tạo là rất quan trọng để đảm bảo quá trình chuyển đổi năng lượng sạch, hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 2°C.
Các sáng kiến của chính phủ ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương là một ví dụ, việc áp dụng chính sách ưu đãi về giá bán điện sản xuất ra từ nguồn năng lượng tái tạo trong 20 năm cũng cho thấy những tín hiệu tích cực. Năm 2018, ước tính khoảng 150,2 tỷ USD đã được đầu tư vào ngành năng lượng tái tạo trong khu vực và công suất điện năng lượng mặt trời tích lũy dự kiến sẽ tăng gấp ba lần lên 35,8 Gigawatt vào năm 2024.
Tuy nhiên, thị trường sản xuất năng lượng tái tạo tiếp tục khó khăn, rủi ro thiên tai và biến đổi khí hậu gây ra những mối đe dọa cản trở việc đầu tư và sự phát triển của lĩnh vực sản xuất năng lượng tái tạo trên toàn thế giới. Một số vụ tổn thất gần đây có thể kể tới như sự cố sập và hư hỏng nghiêm trọng 6 tuabin gió được lắp đặt tại một nhà máy điện gió trên đảo Miyakojima ở Nhật Bản sau cơn bão Maemi, hoặc trận mưa đá năm 2019 ở phía Tây Texas làm một nhà máy điện năng lượng mặt trời thiệt hại 80 triệu USD, các vụ tổn thất này cho thấy sự cần thiết của bảo hiểm đối với thị trường năng lượng tái tạo.
Bảo hiểm năng lượng tái tạo – Thách thức và cơ hội
Các dự án năng lượng tái tạo phải đối mặt với những rủi ro khác nhau trong suốt vòng đời của chúng. Các rủi ro này có thể góp phần tạo nên một môi trường bảo hiểm phức tạp đòi hỏi kiến thức và sự hiểu biết nhất định, từ các nhà phát triển và nhà thầu cho đến các nhà đầu tư và công ty bảo hiểm. Bảo hiểm năng lượng tái tạo phải đối mặt với những khó khăn đặc biệt là trong các giai đoạn dự án sau:
Kinh phí dự án: Sản xuất năng lượng tái tạo phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên thiên nhiên mà con người không thể kiểm soát được. Sự dao động của gió, sự thiếu hụt nguồn nước, thiếu hụt bức xạ mặt trời, v.v. đều có thể dẫn đến sự thay đổi về công suất sản xuất. Do tính gián đoạn vốn có này, các dự án sản xuất năng lượng tái tạo thường được các nhà đầu tư đánh giá là khá rủi ro và có thể đối mặt với khó khăn trong việc đảm bảo nguồn tài chính.
Bảo hiểm giải pháp chỉ số bảo vệ các dự án năng lượng tái tạo trước rủi ro biến động về công suất sản xuất bằng cách liên kết phần năng lượng tái tạo đầu vào với giá trên mỗi đơn vị đầu ra. Được tùy chỉnh đối với các vị trí sản xuất của khách hàng, tuabin hoặc công nghệ sản xuất và lịch sử năng suất sản xuất. Bảo hiểm năng lượng tái tạo theo chỉ số bảo vệ cho các dự án năng lượng tái tạo không bị mất doanh thu do biến động (quá nhiều hoặc quá ít) của các chỉ số tự nhiên. Loại hình bảo hiểm mới này hoạt động một cách đơn giản, các chỉ số kích hoạt bảo hiểm dựa trên dữ liệu khách quan của bên thứ ba.
Dự án bị đình trệ: Sự đình trệ và gián đoạn kinh doanh do rủi ro thiên nhiên gây ra (bão gió, thời tiết khắc nghiệt, v.v.) là rủi ro đáng kể đối với các dự án sản xuất năng lượng tái tạo. Vấn đề này thậm chí còn nghiệm trọng hơn đối với các dự án sản xuất năng lượng tái tạo ngoài khơi khi chúng phải đối mặt với nguy cơ thiên tai khắc nghiệt ngoài khơi, đây cũng là thách thức chính đối với các giải pháp bảo hiểm năng lượng tái tạo trước đây.
Lấy ví dụ về trường hợp việc xây dựng bị chậm trễ/trì hoãn của một dự án điện gió do điều kiện gió lớn. Dự án đã dự trù 20 ngày chậm trễ do thời tiết trong kế hoạch 6 tháng, tuy nhiên điều kiện gió lớn đã khiến cần trục không thể hoạt động hoặc buộc phải chuyển sang vận hành vào ban đêm.Với vai trò là một giải pháp tài chính, bảo hiểm theo chỉ số có thể được thiết kế để chi trả bồi thường khi các điều kiện thời tiết đạt/vượt một ngưỡng nhất định mà điều kiện thiên nhiên ở ngưỡng này cản trở các hoạt động xây dựng. Sản phẩm này giúp bù đắp các chi phí phát sinh cho các nhà đầu tư dự án điện gió
Thiếu dữ liệu lịch sử: Bảo hiểm rủi ro thiên tai ngoài khơi hoặc trên đất liền đối với lĩnh vực sản xuất năng lượng tái tạo là một thách thức đối với bảo hiểm truyền thống. Việc thiếu các số liệu quá khứ về các vụ tổn thất khiến thách thức này trở nên phức tạp hơn. Những tiến bộ trong công nghệ liên quan đến dự báo các sự kiện thiên tai, thời tiết cho phép xây dựng các mô hình bảo hiểm rủi ro theo chỉ số qua đó cải thiện đáng kể khả năng triển khai sản phẩm bảo hiểm.
Sức mạnh của bảo hiểm chỉ số để thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng tái tạo trên toàn cầu
Với việc các sản phẩm bảo hiểm ngày càng đa dạng nhằm bảo vệ các dự án sản xuất năng lượng tái tạo trước các rủi ro thiên tai, bảo hiểm chỉ số là một sản phẩm để lấp đầy các khoảng trống mà thị trường bảo hiểm năng lượng tái tạo truyền thống để lại. Điều này cho phép các dự án năng lượng tái tạo được bảo vệ tốt hơn.
Sản phẩm này hoạt động như thế nào?
Không giống như bảo hiểm năng lượng tái tạo truyền thống, bảo hiểm tham số chi trả bồi thường khi một sự kiện xác định trước (ví dụ như lũ lụt, lốc xoáy, động đất, v.v.) xảy ra và được đo lường bằng một thông số hoặc chỉ số cụ thể như lượng mưa, tốc độ gió… Nhờ số liệu khách quan, giám sát theo thời gian thực từ công nghệ cảm biến, sử dụng ra đa và hình ảnh vệ tinh, bảo hiểm chỉ số đã cung cấp giải pháp đảm bảo dòng tiền qua việc thanh toán bồi thường trực tiếp và nhanh chóng sau khi “sự kiện vượt ngưỡng” xảy ra. Thế hệ sản phẩm mới này bổ sung hoặc thay thế bảo hiểm truyền thống với mức phí bảo hiểm hợp lý, phù hợp hơn với nguồn vốn của các dự án. Với việc không cần thiết phải thực hiện đánh giá tổn thất, bảo hiểm theo chỉ số có mức chi phí thấp mà vẫn cung cấp giải pháp bảo vệ phù hợp.
Năng lượng gió ngoài khơi & rủi ro bão, rủi ro năng suất – lấp đầy khoảng trống trong thị trường truyền thống
Thách thức: Sản lượng điện tạo ra từ gió có thể dao động 20% theo từng giờ, dẫn đến sự thay đổi đáng kể hàng năm về năng suất và doanh thu. Một công ty điện gió ngoài khơi đang phát triển một dự án mới ở Đài Loan phải đối mặt với rủi ro bão cũng như sự biến động về dòng tiền trong tương lai do bản chất biến động của năng lượng gió. Các dự án điện gió phải mua bảo hiểm năng lượng tái tạo như một phần của các điều khoản do các đối tác góp vốn quy định. Sản phẩm bảo hiểm này bao gồm bằng chứng chứng mình rằng dự án điện gió mới sẽ được bảo hiểm cho các rủi ro mất doanh thu xảy ra do thiếu hụt năng lượng gió. Thị trường truyền thống không bảo hiểm cho việc thiếu hoặc thừa tài nguyên gió, do đó các công ty phải tìm giải pháp thay thế để tiếp tục dự án.
Giải pháp bảo hiểm chỉ số: dự án điện gió lựa chọn đơn bảo hiểm có điều khoản tham số kích hoạt kép, bảo hiểm sẽ chi trả khi sản lượng điện không đạt các ngưỡng đã thỏa thuận trước hoặc khi một cơn bão vượt qua một cấp độ gió cụ thể tại địa điểm dự án. Việc chi trả bảo hiểm nhanh chóng giúp hoạt động kinh doanh không bị ngưng trệ và đảm bảo sự cân bằng kinh tế đối với tất cả các bên. Các rủi ro về thời tiết ngoài khơi được theo dõi trong thời gian thực bằng dữ liệu vệ tinh. Loại đơn bảo hiểm như thế này có thể được thiết kế phù hợp với vị trí, mức độ nguy cơ, công nghệ tuabin của dự án điện gió, và được xây dựng dựa trên dữ liệu qua nhiều thập kỷ.
Rủi ro mưa đá đối với sự phát triển năng lượng mặt trời ở Úc
Thách thức: Một nhà máy năng lượng mặt trời gần đây đã được phát triển ở một khu vực hoang vu của Úc, nơi mà các bản đồ mưa đá hiện có thiếu độ chính xác do thiếu dữ liệu. Thị trường bảo hiểm truyền thống đã áp đặt các mức khấu trừ cao và giảm giới hạn bồi thường sau khi các nhà máy năng lượng mặt trời tương tự xảy ra tổn thất do một trận mưa đá lớn xảy ra vào năm 2019 ở bang Queensland làm hư hỏng thiết bị và gây gián đoạn kinh doanh.
Giải pháp bảo hiểm chỉ số: Bất kể dự án năng lượng mặt trời được đặt ở đâu, những tiến bộ công nghệ liên quan đến việc báo cáo và dự báo các sự kiện mưa đá (ví dụ: radar doppler, hình ảnh vệ tinh, cảm biến tại chỗ, v.v.) cho phép các công ty cung cấp sản phẩm bảo hiểm chỉ số có thể lập mô hình chính xác hơn và có sản phẩm bảo hiểm cho rủi ro mưa đá. Cách tiếp cận theo chỉ số cũng kết hợp tham số của tài sản vào thực hiện mô hình các hiện tượng tự nhiên trực tiếp, thay vì định giá dựa trên dữ liệu hạn chế về tổn thất trong lịch sử. Điều này khắc phục được sự thiếu hụt trong thị trường bảo hiểm năng lượng tái tạo truyền thống, giảm thiểu rủi ro “basis risk” và cung cấp cho khách hàng một sản phẩm bảo vệ với một mức giá hợp lý và khả năng chi trả bồi thường nhanh chóng.
“Renewable energy insurance – parametric cover for the clean energy industry” -Descrates