Theo báo cáo của Bloomberg, Trung Quốc có kế hoạch ngừng xây dựng mới các nhà máy nhiệt điện than ở các nước khác, và đã được Chủ tịch Tập Cận Bình đề cập trong cuộc họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào ngày 21 tháng 9 vừa qua.

Trong một đoạn video được ghi lại từ trước đó, ông Tập có nói rằng: “Trung Quốc sẽ từng bước hỗ trợ các nước đang phát triển khác  trong việc phát triển năng lượng xanh và ít các-bon, và sẽ không xây dựng các dự án nhà máy điện than ở nước ngoài”.

Thông báo trên được đưa ra một năm sau khi ông Tập tuyến bố chính phủ Trung Quốc sẽ hành động để đưa Trung Quốc hướng tới mục tiêu không phát thải khí các-bon vào năm 2060. Trung Quốc đang phải chịu sức ép đưa ra giải pháp cho các mục tiêu khí hậu dài hạn cùng với các chính sách ngắn hạn cụ thể.

Theo Viện đa quốc gia về Tài Chính Xanh đặt tại Bắc Kinh, hơn 70 % tất cả các dự án điện than được xây dựng hiện nay dựa vào nguồn vốn từ Trung Quốc. Sáng kiến “Vành Đai và Con Đường” tài trợ cho các dự án phát triển ở nước ngoài đã không cấp vốn cho bất kỳ dự án liên quan đến than đá nào trong 6 tháng đầu năm này. Đây là lần đầu tiên thế giới ghi nhận hành động cụ thể này của Trung Quốc.

Nhiều quốc gia đã và đang nỗ lực đưa ra một thỏa thuận để loại bỏ điện than trước các cuộc đối thoại do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn nhằm duy trì mục tiêu Thỏa Thuận Paris về sự hạn chế nóng lên 1.5 độ C so với các mức thời kỳ tiền công nghiệp.

Trung Quốc vẫn  ở trong quá trình phát triển lộ trình chính thức để loại bỏ khí thải. Kế hoạch quốc gia cho 5 năm tới là nhằm mục tiêu giảm khí thải trên mỗi đơn vị của tổng sản phẩm quốc nội (GDP) 18% đến năm 2025 và cắt giảm việc sử dụng năng lượng trên mỗi đơn vị của GDP khoảng 13.5%. Nó cũng bao gồm các kế hoạch tăng cường sử dụng năng lượng phi hóa thạch lên 20 % sau đó.

50 tỷ đô la cho những đầu tư tiềm năng

Trong khi đó, Reuters đưa tin rằng cam kết ngừng xây dựng các nhà máy nhiệt điện than của Trung Quốc ở nước ngoài có thể giảm được khoản đầu tư 50 tỷ USD. Bắc Kinh là nguồn cung cấp tài chính lớn nhất cho các nhà máy điện than trên toàn cầu, và tuyên bố của ông Tập sẽ có tác động sâu rộng đến các kế hoạch mở rộng điện than ở các nước như Bangladesh, Indonesia, Việt Nam và Nam Phi.

Theo quan điểm của tổ chức Giám Sát Năng Lượng Toàn Cầu (GEM), một tổ chức tư vấn của Hoa Kỳ cho hay, thông báo này có thể ảnh hưởng đến 44 nhà máy điện than có liên quan đến nguồn vốn của Trung Quốc với tổng trị giá 50 tỷ USD.

Theo số liệu từ Trung tâm Chính sách Phát triển Toàn cầu của Đại học Boston, hiện tại có hơn 20 nhà máy nhiệt điện bằng than đá do Trung Quốc tài trợ đang được xây dựng tại Nam Phi, Pakistan, Indonesia, Việt Nam, Bangladesh, Zimbabwe, Serbia và Tiểu Vương Quốc Ả Rập. 17 dự án khác đang trong giai đoạn lập kế hoạch.

Các nhà máy điện than nội địa của Trung Quốc

Các nhà quan sát lưu ý rằng chương trình than nội đia của chính Trung Quốc vẫn đang hỗ trợ cho nhiên liệu hóa thạch bẩn. Chương trình này chiếm hơn một nửa số nhà máy chạy bằng than đang được xây dựng trên toàn thế giới, theo báo cáo được công bố tháng này của một tổ chức châu âu về tư vấn khí hậu E3G.