Với đặc điểm không phát khí thải, không chất thải và có nguồn năng lượng tái tạo vô tận, các dự án điện năng lượng mặt trời, điện gió trên thế giới đã và đang được tích cực khẩn trương triển khai mang đến kỳ vọng thay đổi lớn cho ngành công nghiệp năng lượng toàn cầu. Chính phủ Việt Nam với những cam kết quốc tế về giảm phát thải khí và thực hiện tăng trưởng xanh đã ban hành nhiều cơ chế chính sách nhằm khuyến khích thúc đẩy sự đầu tư vào nguồn năng lượng tái tạo.

Cùng với xu thế trên thế giới, sự tăng trưởng nhanh chóng của các dự án năng lượng mới tại Việt Nam đã kéo ngành bảo hiểm vào cuộc với vai trò đảm bảo an toàn tài chính cho các dự án này. Mặc dù vậy với lịch sử tổn thất ít ỏi cùng với kinh nghiệm non trẻ của các công ty bảo hiểm tại thị trường trong lĩnh vực bảo hiểm dự án năng lượng tái tạo, cho thấy sự cần thiết phải nhìn nhận các thực tế bảo hiểm năng lượng tái tạo từ các thị trường khác để đối chiếu vào thị trường Việt Nam.

Theo một công ty bảo hiểm chuyên về năng lượng tái tạo tại thị trường Mỹ, tần suất và mức độ nghiêm trọng của các yêu cầu bồi thường bảo hiểm trong năng lượng tái tạo của thị trường này đã tăng lên đáng kể trong 5 năm qua. Số vụ bồi thường tăng lên ngoài lý do từ thời tiết khắc nghiệt còn do nguyên nhân từ chất lượng linh kiện kém, thiết kế lỗi và thay đổi trong chế độ bảo hành của nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM). Công ty này cũng cho biết trong cuộc họp hội đồng tư vấn của họ, các chủ sở hữu tài sản và các nhà quản lý rủi ro trên thị trường năng lượng tái tạo của Mỹ đã nêu lên những lo ngại về việc cắt giảm chi phí tác động đến tính hoàn thiện/đồng bộ của tài sản cũng như đến việc định phí bảo hiểm một cách bền vững.

Một trong các vấn đề là tiến độ các dự án bị đẩy nhanh đã gây ra nhiều tổn thất bất thường (hơn bình thường) trong quá trình lắp đặt. Việc các công ty lắp đặt chịu áp lực phải thực hiện các dự án hiệu quả hơn và trong khung thời gian ngắn hơn, nên họ đã phải sử dụng các nhân sự ít kinh nghiệm để vận hành các hệ thống thiết bị ngày càng phức tạp, dẫn đến tần suất và mức độ nghiêm trọng của các yêu cầu bồi thường ngày càng tăng. Điều đáng cảnh báo cho thị trường bảo hiểm năng lượng mới tại Việt Nam là các chủ đầu tư và nhà thầu xây dựng cũng đang chạy đua tiến độ lắp đặt các dự án năng lượng mới để được hưởng các ưu đãi về giá mua điện từ Chính Phủ.

Ngoài ra các bộ phận/linh kiện ngày càng được chế tạo tinh vi, phức tạp hơn làm cho việc hỏng hóc linh kiện, bộ phận dẫn đến chi phí cao hơn, khó để thay thế hơn. Với thực tế là ngành năng lượng tái tạo liên tục có sự đổi mới về kỹ thuật, các thiết kế trong một số mẫu thiết bị chưa được chứng nhận/kiểm chứng tính hiệu quả, an toàn thực tế dẫn đến các lỗi kỹ thuật khiến cho các dự án điện gió và cả các dự án năng lượng mặt trời dễ gặp phải sự cố về cơ học và sự cố điện. Theo các công ty bảo hiểm tại Mỹ, đối với thế hệ cánh quạt mới của hệ thống điện gió, bất kỳ hư hỏng bộ phận nào đều có thể dẫn tới phải thay thế toàn bộ cánh quạt, điều này càng làm tăng chi phí vận hành và bảo dưỡng.

Cuối cùng không thể không nhắc đến đối với các dự án điện năng lượng mới là rủi ro thiên tai. Tại Mỹ, thời tiết khắc nghiệt như cháy rừng, bão và lốc xoáy xảy ra và chiếm 15% tổng số yêu cầu bồi thường trong năm 2018. Trong năm 2019, các công ty bảo hiểm tại Mỹ dự kiến sẽ tiếp tục có mức độ thiệt hại cao do thời tiết khắc nghiệt, bao gồm các vụ cháy rừng tiếp tục xảy ra ở California, thiệt hại do lốc xoáy và các cơn bão ở vùng Đông Nam. Tại Việt Nam, vốn đã là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất khi biến đổi khí hậu xảy ra, các dự án điện năng lượng mới liên tiếp ra đời thì các dự án phát triển sau có thể được đặt ở những vị trí không còn tối ưu và tiềm ẩn rủi ro thiên tai cao hơn. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá rủi ro và định phí của các thị trường bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam đối với loại rủi ro này. Willis Tower Watson cũng nhận định rằng giai đoạn thị trường “soft” (đặc điểm là dư thừa năng lực tái bảo hiểm, chủ yếu tập trung vào mục tiêu doanh thu) đang dần qua đi. Thay vào đó là một giai đoạn thị trường “hard” mà họ đã quan sát được trong 12 tháng qua mà nguyên nhân chính là chi phí và tỷ lệ tổn thất ngày một tăng cao của lĩnh vực bảo hiểm năng lượng tái tạo.