Với vị thế ngày càng gia tăng trên thế giới, khu vực Châu Á dự kiến ​​sẽ trở thành khu vực đóng góp chính cho sự tăng trưởng kinh tế toàn cầu, dù tiếp tục phải đối mặt với các thách thức về tình hình địa chính trị cũng như các tác động từ biến đổi khí hậu phức tạp. Thế nhưng, đây cũng chính là cơ hội mới của ngành bảo hiểm và tái bảo hiểm trong việc đưa ra những chính sách để quản lý, giảm thiểu rủi ro, từ đó cung cấp các sản phẩm, giải pháp bảo hiểm mới để đáp ứng những thay đổi trước mắt của thị trường và về lâu dài chung tay đóng góp vào sự phát triển của toàn khu vực và thế giới.

Trước hết, nhu cầu bảo hiểm cho con người và tài sản tăng lên mang lại triển vọng tốt cho sự tăng trưởng của thị trường bảo hiểm trong khu vực. Phí tái bảo hiểm của khu vực châu Á – Thái Bình Dương (APAC) được dự đoán sẽ tăng trưởng trung bình hàng năm là 7% từ 171 tỷ USD vào năm 2021 lên 246 tỷ USD vào năm 2026.

Về mặt thiên tai (Nat Cat), Châu Á vẫn là một trong những khu vực chịu rủi ro nhất thế giới, với những lỗ hổng bảo vệ (protection gap) đáng kể. Một nửa địa hình của châu Á nằm trong “Vành đai lửa” Thái Bình Dương, khu vực thường xuyên xảy ra các vụ phun trào núi lửa và động đất. Thiên tai ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương đã gây ra thiệt hại kinh tế 80 tỷ USD vào năm 2022 – trong đó chỉ có 14%, tương đương 11 tỷ USD, được bảo hiểm chi trả. Tần suất xảy ra thiên tai tăng cao những năm gần đây dẫn đến số lượng yêu cầu bồi thường cao liên tục vượt quá mong đợi được mô hình hóa.

Trong số các rủi ro mới do con người tạo ra (man-made), an ninh mạng là rủi ro mà các nền kinh tế châu Á dễ gặp phải nhất do tốc độ số hóa nhanh chóng.Thực kế thống kê cho thấy khu vực Châu Á – Thái Bình Dương chiếm 31% tổng số sự cố mạng trên toàn cầu vào năm 2022, do đó, nhu cầu thị trường bảo hiểm an ninh mạng ở khu vực này dự kiến ​​sẽ tăng gấp ba lần vào năm 2025.

Về cơ bản, trong ngành bảo hiểm, rủi ro mới đem đến những cơ hội mới. Các nhà tái bảo hiểm đã cùng nhau trao đổi các giải pháp trước mắt để đối diện với các lỗ hổng chưa được bảo vệ trong Hội nghị Tái bảo hiểm Singapore lần thứ 19 vừa qua vào tháng 11/2023.

Đối với các rủi ro thiên tai, việc đầu tiên cần phải làm là tăng cường giảm thiểu rủi ro trước mắt, thông qua ưu tiên quan hệ đối tác công-tư, trong đó các công ty bảo hiểm và tái bảo hiểm cung cấp thông tin cho việc hoạch định chính sách trước dựa trên những hiểu biết sâu sắc của họ về các nguyên nhân gây ra rủi ro và tổn thất. Trong số các rủi ro thiên tai, thiệt hại do lũ lụt chiếm hơn 60% tổng thiệt hại kinh tế ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương năm 2023 và dự kiến có thể nghiêm trọng hơn do quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ. Dữ liệu và hiểu biết chuyên môn mà các công ty tái bảo hiểm và bảo hiểm sử dụng nhằm đánh giá rủi ro lũ lụt có thể được sử dụng để tư vấn cho các cơ quan chức năng thiết kế các tính năng chống lũ lụt, quản lý, cải tạo và tái đầu tư vào cơ sở hạ tầng công cộng hoặc hỗ trợ lĩnh vực nông nghiệp như giúp mùa màng chống chọi tốt hơn trước các trận lũ thông qua việc trồng trọt hợp lý và áp dụng các phương pháp nông nghiệp bền vững.

Tương tự, một mối quan hệ hợp tác sâu sắc hơn giữa ngành bảo hiểm, lĩnh vực an ninh mạng và các nhà hoạch định chính sách có thể giúp cải thiện an ninh mạng và giảm tổn thất trên không gian mạng. Nghiên cứu mới đây cho thấy nhận định của ngành bảo hiểm về các biện pháp kiểm soát an ninh mạng đang dần tạo nên sự khác biệt, dựa trên những hiểu biết sâu sắc từ dữ liệu khiếu nại. Điều này giúp các doanh nghiệp và chính phủ ưu tiên các chính sách và đầu tư nhằm giảm thiểu rủi ro mạng.

Lĩnh vực thứ hai cần tập trung vào là giải quyết các khoảng trống dữ liệu ở Châu Á. Trong nhiều trường hợp, mặc dù dữ liệu tồn tại nhưng bị phân mảnh giữa các cơ quan chính phủ, công ty tái bảo hiểm, công ty bảo hiểm, môi giới, các nhà khoa học và doanh nghiệp, cũng như tồn tại ở các định dạng khác nhau, không được làm sạch, hay không được chuẩn hóa, khó sử dụng và truy cập, đặc biệt trong các lĩnh vực mới như đại dịch và rủi ro khí hậu, hiện đang có nguy cơ gia tăng và ít được hiểu rõ. Do vậy, việc cần làm là tạo ra các nền tảng để tổng hợp dữ liệu đáng tin cậy, hỗ trợ việc đánh giá rủi ro. Ở cấp độ toàn cầu, Sáng kiến ​​chỉ số bền bỉ toàn cầu (Global Resilience Index) của Diễn đàn phát triển bảo hiểm đã được đưa ra nhằm mục đích cung cấp nguồn dữ liệu tham khảo mở, số liệu và dự báo về rủi ro thảm họa thiên nhiên cũng như khí hậu cho tất cả các quốc gia trên toàn cầu. Nếu điều này có thể được nhân rộng, đây sẽ là một bước quan trọng trong việc tăng cường sức bền bỉ của toàn cầu trước các tác động lớn hơn của biến đổi khí hậu đối với con người.

Lĩnh vực then chốt thứ ba cần tập trung vào là khai thác nguồn cung cấp năng lực bảo hiểm/tái bảo hiểm mới, đặc biệt là các công cụ chuyển giao rủi ro để mở rộng năng lực đối phó với lỗ hổng bảo vệ lớn ở châu Á như sản phẩm Chứng khoán liên kết bảo hiểm ILS; bảo hiểm captive và các quỹ bảo vệ rủi ro thiên tai của quốc gia. Chứng khoán liên kết bảo hiểm (ILS) giúp giải phóng năng lực vốn bổ sung cho rủi ro từ thị trường vốn và các nhà đầu tư tư nhân. Bên cạnh đó, việc các tập đoàn lớn thành lập các công ty bảo hiểm captive sẽ giúp đáp ứng nhu cầu bảo vệ rủi ro riêng của họ, cho phép đưa ra các giải pháp bảo hiểm riêng biệt và quản lý rủi ro chủ động, các công ty tái bảo hiểm nhờ đó đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình này. Đối với các rủi ro thiên tai, quỹ bảo vệ rủi ro thiên tai dường như là giải pháp khả thi nhất để các quốc gia quản lý rủi ro thảm họa thiên nhiên, đặc biệt là các quốc gia có dân cư dễ bị tổn thất nhưng không đủ khả năng mua bảo hiểm do khu vực tư nhân cung cấp. Ở khu vực ASEAN, Quỹ Bảo hiểm Rủi ro Thiên tai Đông Nam Á (SEADRIF) được Ngân hàng Thế giới hỗ trợ và liên kết với các quỹ bảo hiểm rủi ro thiên tai khác trên thế giới nhằm tạo điều kiện chia sẻ các thực tiễn tốt nhất về bảo hiểm rủi ro thiên tai, lập mô hình rủi ro, quản lý dữ liệu và truyền thông. Trong lĩnh vực này, chuyên môn của các công ty tái bảo hiểm trong việc đánh giá rủi ro sẽ hiệu quả hơn, giúp mô hình hóa rủi ro được chi tiết hơn, và từ đó thiết kế các tính năng sản phẩm bền vững về mặt tài chính đối với các rủi ro được giả định.

Từ những giải pháp đề cập ở trên, có thể thấy ngành tái bảo hiểm là đối tác cung cấp giá trị gia tăng quan trọng giúp Châu Á hiện thực hóa cơ hội tăng trưởng bằng cách giúp quản lý rủi ro, thông qua các giải pháp bảo vệ rủi ro hiệu quả và hiểu biết sâu sắc về giảm thiểu rủi ro. Với sự hợp tác chặt chẽ trong hệ sinh thái bảo hiểm, các nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và giới học thuật, chúng ta có thể đảm bảo một tương lai bền vững hơn ở châu Á trong bối cảnh phải đối mặt với các rủi ro mới cũng như mức độ rủi ro ngày càng gia tăng trên con đường phát triển mạnh mẽ của mình.

(Tổng hợp từ các tài liệu SIRC 2023)