Năm 2025, chính quyền Trump đã khôi phục chính sách thuế quan mạnh mẽ, chủ yếu nhắm vào hàng hóa sản xuất từ Trung Quốc và các quốc gia khác được coi là đối thủ thương mại của Mỹ. Động thái này không chỉ gây chú ý trong giới tài chính mà còn có tác động ngay lập tức và sâu rộng đến thương mại toàn cầu – đặc biệt là trong lĩnh vực hàng hải.

1. Chi phí logistics gia tăng

Một trong những tác động ngay lập tức của các mức thuế mới là sự gia tăng chi phí logistics cho cả nhà nhập khẩu và xuất khẩu. Các mức thuế 25% hoặc cao hơn đối với một số mặt hàng đã đẩy giá thành sản phẩm lên cao, buộc nhiều công ty phải xem xét lại chiến lược tìm nguồn cung ứng của mình. Điều này dẫn đến sự sụt giảm khối lượng hàng hóa giao thương trên các tuyến vận tải chính như tuyến châu Á–Hoa Kỳ, trực tiếp ảnh hưởng đến doanh thu của các công ty vận tải biển xuyên đại dương.

2. Chuyển hướng hành trình và thay đổi tại các cảng chiến lược

Các công ty hiện đang tích cực tìm kiếm các giải pháp thay thế để tránh thuế quan bằng cách dịch chuyển khu vực sản xuất sang các quốc gia không bị ảnh hưởng như Việt Nam, Mexico và Ấn Độ. Hiện tượng này — được gọi là “gần bờ” (nearshoring) hoặc “gần với đồng minh” (friendshoring) — nhằm điều chỉnh lại các tuyến đường hàng hải toàn cầu. Các cảng ở bờ Đông Hoa Kỳ và Đông Nam Á đang chứng kiến hoạt động gia tăng, trong khi các trung tâm truyền thống như Thượng Hải và Thâm Quyến đang trải qua sự sụt giảm về khối lượng hàng hóa.

3. Áp lực đối với các hãng vận tải biển và nhà khai thác logistics

Các công ty vận tải biển đang chịu áp lực phải nhanh chóng thích nghi với các động lực thương mại mới. Điều này bao gồm việc đàm phán lại hợp đồng, tái phân bổ đội tàu và điều chỉnh mức cước vận chuyển. Các quy định chưa chắc chắn cũng làm tăng rủi ro khi lên kế hoạch đầu tư vào cơ sở hạ tầng cảng hoặc các tàu mới. Nhu cầu biến động khiến việc dự báo doanh thu trong dài hạn càng trở nên phức tạp hơn.

4. Những khu vực chiến thắng trong sự gián đoạn toàn cầu

Mặc dù tác động tổng thể trên toàn cầu phần lớn là tiêu cực, tuy nhiên cũng có các công ty ở một số khu vực có thể hưởng lợi. Ví dụ, các xưởng đóng tàu của Hoa Kỳ có thể hồi phục nếu việc sản xuất trong nước được khuyến khích bởi chính sách thương mại. Ngoài ra, các cảng trung chuyển ở Mỹ Latinh và Châu Phi đang được xem xét như các trung tâm logistics thay thế để vượt qua các rào cản thương mại mới.

5. Tác động gián tiếp: lạm phát và tiêu dùng

Ở cấp độ kinh tế vĩ mô, việc áp dụng các mức thuế có thể góp phần làm gia tăng lạm phát, khi người tiêu dùng phải chi trả nhiều hơn cho các mặt hàng nhập khẩu. Hệ quả là tiêu dùng có thể sụt giảm, kéo theo nhu cầu nhập khẩu đi xuống. Trong lĩnh vực hàng hải, xu hướng này có thể dẫn đến sự suy giảm về khối lượng hàng hóa vận chuyển toàn cầu, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến sản lượng vận chuyển và lợi nhuận của ngành.