Tuổi thọ ngày càng cao, tỷ lệ sinh giảm mạnh và tốc độ già hóa dân số nhanh chóng đang tạo nên những thách thức lớn cho xã hội Hàn Quốc. Bài viết này sẽ giới thiệu các chính sách và biện pháp mà chính phủ nước này đang áp dụng để ứng phó, bao gồm: mở rộng phạm vi bảo hiểm y tế có mức chi trả cao, siết chặt các dịch vụ y tế không thiết yếu, tăng cường bảo hiểm chăm sóc dài hạn cho người cao tuổi và cải cách hệ thống lương hưu.

Theo số liệu do Bộ Nội vụ và An toàn Hàn Quốc công bố vào tháng 12/2024, nước này có 10,24 triệu người từ 65 tuổi trở lên, chiếm khoảng 20% trong tổng số 51 triệu dân – qua đó chính thức bước vào giai đoạn “già hóa”, thuật ngữ dùng để chỉ những quốc gia mà người từ 65 tuổi trở lên chiếm trên 20% dân số. Dự báo của Liên Hợp Quốc cho thấy đến năm 2050, gần 40% dân số Hàn Quốc sẽ ở độ tuổi từ 65 trở lên.

Tình trạng già hóa nhanh chóng này đã kéo theo hàng loạt vấn đề: chi phí y tế tăng cao, nhu cầu chăm sóc dài hạn lớn hơn, số ca mắc bệnh sa sút trí tuệ ngày càng nhiều, và gánh nặng chi trả lương hưu cũng nặng nề hơn. Trước thực trạng đó, chính phủ Hàn Quốc đã đưa ra nhiều giải pháp để bảo đảm người dân, đặc biệt là người cao tuổi, tiếp cận tốt hơn với dịch vụ y tế, được chăm sóc phù hợp và có nền tảng tài chính ổn định khi về già.

1. Mở rộng bảo hiểm y tế cho người cao tuổi

Ủy ban Dịch vụ Tài chính (FSC) đã sửa đổi chính sách liên quan đến bảo hiểm bồi thường (indemnity insurance) từ tháng 4/2025. Theo đó, người cao tuổi đến 90 tuổi – kể cả có bệnh nền – vẫn được phép tham gia chương trình này. Giới hạn tuổi bảo hiểm cũng được nâng từ 100 lên 110 tuổi. Trước đây, người cao tuổi chỉ được tham gia đến 70 tuổi, và người có bệnh nền là 75 tuổi. Chương trình bảo hiểm này cũng cung cấp mức bảo hiểm lên tới 100 triệu won (tương đương khoảng 71.500 USD) mỗi năm, bao gồm cả điều trị nội trú và ngoại trú.

2. Kiểm soát dịch vụ y tế không thiết yếu

Từ tháng 1/2025, để đảm bảo tính bền vững cho hệ thống bảo hiểm y tế quốc gia (NHIS) và thị trường bảo hiểm tư nhân, chính phủ Hàn Quốc đã tiến hành cải cách, hạn chế việc lạm dụng các dịch vụ điều trị không thiết yếu – như trị liệu bằng tay hay các dịch vụ thẩm mỹ.

Theo quy định mới, các dịch vụ này sẽ bị phân loại là “dịch vụ có kiểm soát”, buộc người bệnh phải tự chi trả tới 95% chi phí. Ngoài ra, các gói bảo hiểm hoàn trả chi phí y tế từ khu vực tư nhân sẽ không còn chi trả cho các dịch vụ không thiết yếu có nguy cơ bị lạm dụng.

3. Mở rộng bảo hiểm chăm sóc dài hạn

Trước nhu cầu chăm sóc người cao tuổi ngày càng lớn, NHIS đã tăng cường chương trình bảo hiểm chăm sóc dài hạn (LTCI), bao gồm các dịch vụ như điều dưỡng nội trú, chăm sóc ban ngày – ban đêm và thăm khám tại nhà. Một đề xuất sửa đổi luật hiện đang được xem xét nhằm bổ sung dịch vụ chăm sóc cuối đời tại nhà vào chương trình LTCI. Động thái này nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về chăm sóc y tế và tinh thần cho người già giai đoạn cuối đời, vốn hiện nay vẫn còn hạn chế. Tuy nhiên, LTCI đang chịu áp lực tài chính lớn do dân số già hóa nhanh. Chính phủ đã phải tăng mức đóng phí bảo hiểm và dự kiến sẽ có thêm các điều chỉnh để đảm bảo tính khả thi lâu dài của chương trình.

4. Cải cách hệ thống hưu trí

Tháng 3/2025, Quốc hội Hàn Quốc đã thông qua cuộc cải cách lớn nhất trong gần hai thập kỷ đối với Quỹ Hưu trí Quốc gia (NPS). Theo đó, mức đóng bảo hiểm hưu trí sẽ tăng từ 9% hiện nay lên 13% trong vòng 8 năm, tức mỗi năm tăng thêm 0,5 điểm phần trăm. Bên cạnh đó, mức lương hưu cũng sẽ được điều chỉnh tăng, khi tỷ lệ thay thế thu nhập (tỷ lệ lương hưu so với thu nhập trước khi nghỉ hưu) tăng từ 40% lên 43%. Mục tiêu của những thay đổi này là giúp Quỹ Hưu trí duy trì khả năng chi trả trong dài hạn và đảm bảo sự bền vững cho hệ thống an sinh xã hội.

5. Khuyến khích doanh nghiệp ngoài ngành tài chính tham gia vào thị trường chăm sóc người cao tuổi

Những điều chỉnh chính sách gần đây tại Hàn Quốc cho phép các công ty bảo hiểm mở rộng hoạt động sang lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và dịch vụ cho người cao tuổi. Điều này giúp kết hợp các sản phẩm bảo hiểm với dịch vụ phi tài chính, nhằm tạo ra hiệu quả cộng hưởng giữa bảo hiểm và chăm sóc dài hạn.

Bà Kim Kyeonghwa – chuyên gia định phí cao cấp tại công ty tái bảo hiểm toàn cầu RGA – cho biết “Các quy định mới được nới lỏng, cho phép doanh nghiệp bảo hiểm tham gia cung cấp dịch vụ y tế nền tảng số. Đây là cơ hội để họ thâm nhập sâu hơn vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và dịch vụ dành cho người cao tuổi.”

Bà Kim dẫn ví dụ về KB Insurance – một công ty bảo hiểm đã thành lập các công ty con chuyên cung cấp dịch vụ chăm sóc cao cấp, như trung tâm dưỡng lão tại khu đô thị và trung tâm chăm sóc ban ngày. Những mô hình như vậy cho thấy chính phủ đang khuyến khích và tạo điều kiện cho khối doanh nghiệp bảo hiểm tham gia sâu hơn vào hệ sinh thái chăm sóc người cao tuổi.

Cách tiếp cận chủ động của Hàn Quốc trong việc cải cách hệ thống bảo hiểm và phúc lợi xã hội thể hiện rõ quyết tâm của chính phủ trong việc thích ứng với tình trạng già hóa dân số nhanh chóng. Việc liên tục rà soát, đánh giá và điều chỉnh chính sách sẽ là yếu tố quan trọng để đáp ứng tốt hơn các nhu cầu ngày càng đa dạng của người cao tuổi, đồng thời đảm bảo sự cân bằng giữa quyền lợi người dân và sự ổn định của hệ thống tài chính.

(Theo Asia Insurance Review tháng 6/2025)